Handelingen 2 is het Schriftgedeelte dat we associeren met Pinksteren[1]. Bij al die aandacht bestaat het gevaar dat ‘belendende’ Schriftgedeelten in de schaduw komen te staan. Zo zijn er, bij mijn weten, niet al te veel mensen die doorlezen in Handelingen 3.
Vandaag wil ik dat wel eens doen.
Laten wij eerlijk zijn: wie de Bijbel bij Handelingen 3 open slaat, krijgt bij oppervlakkige lezing de indruk dat er heel veel op de oude voet voortgaat. Want daar lezen we over de genezing van een verlamde. Maar het is zaak om attent te zijn. Er is verschil. Want de verlamde wordt genezen door de apostelen. Het wordt duidelijk: de kerk zet Jezus’ werk voort.
De reden van dat apostolische werk staat er bij. Christus heeft geleden.
Vanaf Handelingen 2 en 3 geldt: wie berouw toont, mag – ook nu Jezus lijfelijk niet meer aanwezig is – weten dat er werkelijk wat gebeurt. Christus komt in het hart van zondaars wonen. En dat betekent dat de zonde niet meer het allesbeheersende element in het leven van Gods kinderen is.
Petrus zegt dan ook: “Mannen van Israël, wat verwondert gij u hierover, of wat staart gij ons aan, alsof wij door eigen kracht of godsvrucht deze hadden doen lopen? De God van Abraham en Isaäk en Jakob, de God onzer vaderen, heeft zijn knecht Jezus verheerlijkt (…) En nu, broeders, ik weet, dat gij uit onkunde hebt gehandeld, gelijk ook uw oversten; maar zo heeft God in vervulling doen gaan wat Hij bij monde van alle profeten tevoren geboodschapt had, dat zijn Christus moest lijden. Komt dan tot berouw en bekering, opdat uw zonden uitgedelgd worden, opdat er tijden van verademing mogen komen van het aangezicht des Heren”[2].
Hier wordt kracht van God gedemonstreerd!
Heel wat mensen die indertijd ‘Kruisig Hem!’ schreeuwden, doorzagen niet wat zij deden.
Maar op die volkomen onverwachte manier voerde de hemelse God Zijn reddingsplan uit.
In het Oude Testament was dat al aangekondigd.
Toen was er geen mens die geheel kon doorzien hoe God de heilshistorie vorm zou geven.
Maar nu is het Pinksteren geweest.
En er staat de mensen maar één ding te doen: zij moeten zich bekeren!
Bekering: vandaag de dag is dat niet zelden een zaak van het moment.
Laat ik daar twee voorbeelden van geven.
1.
Het Amerikaanse hiphopfenomeen Lecrae was onlangs in Nederland[3]. Het Nederlands Dagblad maakte er melding van: “Nadat hij een zwaar auto-ongeluk zonder schrammetje overleefde, kwam hij op zijn negentiende tot bekering van zijn ruige gangsterleven”[4].
2.
In de Gereformeerde Gemeenten, en de Oud-Gereformeerde Gemeenten, horen we ook in onze tijd nog wel eens bekeringsgeschiedenissen[5].
Laten we echter nooit vergeten dat bekering een kwestie van heel ons leven is. Denkt u maar aan die bekende formulering uit de Heidelbergse Catechismus:
“Waarin bestaat de ware bekering van de mens?
Antwoord: In het afsterven van de oude en het opstaan van de nieuwe mens”.
En:
“Wat is het opstaan van de nieuwe mens?
Antwoord: Hartelijke vreugde in God door Christus en lust en liefde om naar de wil van God in alle goede werken te leven”[6].
Heel ons leven moet omgekeerd worden!
Dat is een verademing.
Zo staat dat in Handelingen 3.
Het is een anapsuxis: een verkoeling, een opluchting, een verkwikking[7]. De sfeer in de wereld wordt anders. Daar merken wij, kortzichtige mensen van de eenentwintigste eeuw, in de samenleving nog maar weinig van.
Maar in de kerk merken we het, als het goed is, wel! Daar merken we dat het koninkrijk van God gebouwd wordt. Daar merken we Gods voetstappen in de wereld als we spreken over aardbevingen, oorlogen en geruchten van oorlogen.
Laten wij nu even kijken naar de kerkelijke praktijk van nu, in het Nederland van 2015.
Rond het kerkplein staan, als ik dat zo zeggen mag, aardig wat kerkgebouwen.
In heel veel van die kerken wordt Psalm 111 gezongen:
“Groot zijn Gods werken en zeer goed.
Wie vreugde schept in wat Hij doet,
moet ze nauwkeurig onderzoeken”[8].
Nauwkéurig – dat wil zeggen: we moeten elkaar op de weg houden die Jezus Christus ons wijst.
We moeten elkaar opscherpen. Discussie is goed. Polemiek is prima. Als het maar om onze toekomst met God gaat.
Daarom is een loopgravenoorlog uit de boze. Wij praten en schrijven vaak veel. Maar echt argumenteren – dat is er niet altijd bij. Samen vérder komen: dat is een modeterm geworden die vaak niet al te veel inhoudt. En dat terwijl de kerk gezag van God ontvangen heeft! Dat is vreemd.
Nu komt Handelingen 3 al wel wat dichterbij. Denk ik.
Als u het mij vraagt staan we inmiddels tamelijk ver van Handelingen 3 af.
De kerk moet Schrift en belijdenis nauwkeurig onderzoeken.
Wij moeten elkaar uitleggen: dit en dat staat er in de Schrift; en nu moeten we dit doen. Elkaar opscherpen betekent in ieder geval niet: we moeten een beetje geheimzinnig doen om herrie te voorkomen.
Het bovenstaande betekent soms ook dat wij elkaar onze zonden moeten belijden.
Jazeker.
Maar Handelingen 3 sluit niet voor niets als volgt af: “Gij zijt de zonen van de profeten en van het verbond, dat God met uw vaderen gemaakt heeft, toen Hij tot Abraham zeide: En in uw nageslacht zullen alle stammen der aarde gezegend worden. God heeft in de eerste plaats voor u zijn Knecht doen opstaan en Hem tot u gezonden, om u te zegenen, door een ieder uwer af te brengen van zijn boosheden”[9].
Petrus spreekt over alle stammen van de aarde. Wij, Nederlanders van 2015, zijn inbegrepen. Laten we het maar vóór in ons hoofd houden: Gods koninkrijk komt!
Laten wij ons bekeren.
En daarna? Laten alle Gereformeerden daarna samen optrekken. Wat een verademing zal dat wezen!
Noten:
[1] Dit artikel is een bewerking van een stuk dat ik eerder schreef. Dat stuk is gedateerd op dinsdag 13 juni 2006.
[2] Handelingen 3:12, 13 a, 17, 18 en 19.
[3] Hiphop is een Amerikaanse muziekstijl, die stem geeft aan een bepaald gedeelte van de Amerikaanse onderklasse. Zie verder http://nl.wikipedia.org/wiki/Hiphop . Lecrae is een christelijke hiphopper die sinds 2004 bekendheid geniet. Zie http://nl.wikipedia.org/wiki/Lecrae .
[4] Zie “Christelijk verantwoord rappen met Lecrae”. In: ND Gulliver – bijlage van het Nederlands Dagblad – (vrijdag 22 mei 2015), p. 7.
[5] Zie hierover bijvoorbeeld: “Bekeringsverhaal van nu minder gefaseerd”. In: Reformatorisch Dagblad (donderdag 7 maart 2013), p. 2. Ook te vinden op www.digibron.nl .
[6] Achtereenvolgens citeer ik: Heidelbergse Catechismus – Zondag 33, vragen en antwoorden 88 en 90.
[7] Zie hiervoor de webversie van de Studiebijbel.
[8] Psalm 111:1 (berijmd; Gereformeerd Kerkboek).
[9] Handelingen 3:25 en 26.