Zijn maaksel zijn wij

De heer Jan Joseph Latten, emeritus hoogleraar demografie van de Universiteit van Amsterdam, werd onlangs geïnterviewd door het Reformatorisch Dagblad.
Het slot van het vraaggesprek luidt als volgt.
“Wat is het effect van de coronacrisis op de door u geschetste toekomstperspectieven?
Antwoord:
Ik denk dat de samenleving sterk gaat veranderen. We krijgen onrustige tijden. Er komt een stroom van vluchtelingen op gang, waarvan een deel naar Nederland komt en hier ook blijft. Eigenlijk hebben we drie crises de komende jaren: een klimaatcrisis, een demografische crisis en een sociale crisis. Naarmate de bevolking door migratie harder groeit, neemt de rivaliteit toe en zal het debat over geldende normen meer gevoerd worden.
U klinkt vrij pessimistisch. Wat is een positieve trend die u verwacht de komende dertig jaar?
Antwoord:
Het positieve is de overlevingsdrang, dat we in al die onrust proberen iets van het leven te maken. De herwaardering van het familiegebeuren, het bedenken van alternatieven voor het alleen-zijn. Mensen willen misschien alleen leven, maar eenzaamheid willen we niet. Die alternatieven zullen we blijven zoeken”.
Het gaat om overlevingsdrang. En u gaat er vast en zeker zelf iets van maken.
Zo werd dat gezegd¹.

Dat woord ‘maken’ brengt schrijver dezes als vanzelf bij Gods Woord. De Bijbel begint namelijk bij het maken. Want de almachtige God schept de wereld. Hij maakt iets uit niets. Hij creëert een prachtige wereld.
Noach moet een ark maken: het schip dat acht zielen van een wisse ondergang redden zal. De Here maakt een verbond met Noach.
Mensen willen naam maken, en een toren bouwen die tot in de hemel reikt.
De Verbondsgod maakt het nageslacht van Abraham tot een groot volk.
Israël mag geen beelden maken, zo blijkt uit Exodus 20. Het volk mag al helemaal geen afgoden maken! Maar wel een tabernakel, een heiligdom waar God in resideren kan
Dat begrip ‘maken’ laat de scherpe tegenstelling tussen kerk en wereld zien, de antithese dus:
* de mens wil van alles maken, zonder God.
* de God van hemel en aarde maakt alles goed².

Als de mens groot is, dan is hij door God groot gemaakt. Dat is Jozua overkomen. Dat zien wij in Jozua 3: “Want de Heere had tegen Jozua gezegd: Deze dag zal Ik beginnen u groot te maken voor de ogen van heel Israël, opdat zij weten dat Ik met u zijn zal zoals Ik met Mozes geweest ben”.
Het is de God van het verbond die mensen uitkiest om Zijn kinderen te zijn. Hij maakt hen tot Zijn volk. Samuël zegt dat zo in 1 Samuël 12: “Want de HEERE zal Zijn volk niet verlaten, omwille van Zijn grote Naam, omdat het de HEERE behaagd heeft u voor Hem tot een volk te maken”.
De schrijver van Psalm 85 zegt: het echte leven wordt door de almachtige God gemaakt. Als er leven is komt dat van Hem:
“Zult U voor eeuwig toornig op ons zijn,
Uw toorn laten duren van generatie op generatie?
Zou Ú ons niet weer levend maken,
zodat Uw volk zich in U verblijdt?”.
De hemelse God kan Zijn volk maken en breken. Dat laatste zien wij bijvoorbeeld in Jesaja 5: “Nu dan, Ik wil u graag bekendmaken wat Ik met Mijn wijngaard ga doen: Ik zal zijn omheining wegnemen, zodat hij verwoest zal worden; Ik zal een bres slaan in zijn muur, zodat hij vertrapt zal worden. Ik zal er een wildernis van maken. Hij zal niet gesnoeid worden of geschoffeld, maar dorens en distels zullen er opschieten. En Ik zal de wolken gebieden geen regen erop te laten neerkomen. Want de wijngaard van de HEERE van de legermachten is het huis van Israël, en de mannen van Juda zijn Zijn lievelingsplant. Hij verwachtte goed bestuur, maar zie, het werd bloedbestuur, gerechtigheid, maar zie, het werd geschreeuw”.
Maar Jezus wil mensen behouden! Denkt u, nu het hierom gaat, bijvoorbeeld maar aan Mattheüs 18: “Pas op dat u niet een van deze kleinen – dat zijn de kinderen – veracht. Want Ik zeg u dat hun engelen in de hemelen altijd het aangezicht zien van Mijn Vader, Die in de hemelen is. Want de Zoon des mensen is gekomen om zalig te maken wat verloren is. Zoveel mogelijk mensen zalig maken: dát is het ultieme doel dat de hoge God met door Hem geschapen mensen heeft!³

Onze Schepper wil ons leven weer glorieus maken.
Nee, wij hoeven het in deze wereld niet te maken. Wij moeten ons echter, zegt Petrus, steeds meer beijveren om onze roeping en verkiezing vast te maken; “want als u dat doet, zult u nooit struikelen”⁴.

Wij moeten er zelf iets van maken, zeggen de mensen. Je moet in het leven zelf de slingers ophangen. Maak er wat moois van!
Ach, er is niets tegen om van het leven te genieten. Maar kerkmensen moeten maar niet vergeten dat het mooiste deel van hun leven nog komt. ‘Maak u maar klaar’ , zegt onze God, ‘Ik maak alles klaar voor een prachtige toekomst’!

Noten:
1 Geciteerd van https://www.rd.nl/artikel/947593-jan-latten-taboe-op-bevolkingsgroei ; geraadpleegd op vrijdag 22 oktober 2021.
2 In deze alinea gebruik ik passages uit Genesis 1, 2, 11 en 12. En ook woorden uit Exodus 20, 25 en 26.
3 In deze alinea citeer ik uit Gods Woord Jozua 3:7, 1 Samuël 12:22, Psalm 85:7, Jesaja 5:5-7 en Mattheüs 18:10 en 11.
4 2 Petrus 1:10.

Beslissende klimaatverandering

“Landen houden zich”, zo meldt het Reformatorisch Dagblad, “volgens VN-milieuagentschap UNEP niet aan de afgesproken hoeveelheden fossiele brandstoffen die mogen worden gewonnen. Tot 2030 gaan landen wereldwijd meer dan twee keer zoveel olie, aardgas en steenkool winnen als maximaal toelaatbaar is om de doelen van het klimaatakkoord in Parijs te kunnen halen. In Parijs is afgesproken om het gebruik van fossiele brandstoffen en de uitstoot van stoffen als CO₂ dusdanig te verminderen dat de aarde maximaal 1,5 graden Celsius opwarmt ten opzichte van het pre-industriële temperatuurgemiddelde. Als de productie doorgaat zoals gepland, dan warmt de aarde meer op dan 1,5 graden, melden de onderzoekers. Daarom moet volgens de UNEP direct worden gestopt met het verhogen van de productie van fossiele brandstoffen. In 2030 moet de productie gehalveerd zijn. Volgens UNEP gaat de productie tot 2040 alleen maar omhoog. Zoals het nu lijkt, wordt er tot dan zoveel geproduceerd, dat de aarde meer gaat opwarmen dan 2 graden”¹.

Hoe zit het ook al weer met dat Parijse klimaatakkoord?
Dat betreft in 2015 gemaakte afspraken tussen 195 landen die als doel hebben de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. De CO₂-uitstoot moet, zo sprak men af, uiterlijk in 2050 stoppen. Om dat voor elkaar te krijgen heeft men elkaar beloofd zo goed en efficiënt mogelijk gebruik te maken van beschikbare technieken. Er moeten uiteraard ingrijpende maatregelen genomen worden; voorwaarde is daarbij dat de voedselproductie niet in gevaar komt.
Arme landen kunnen moeite hebben met het behalen van klimaatdoelstellingen. Daarom is afgesproken dat armere landen hulp kunnen krijgen uit een financieel fonds dat door welvarende landen wordt gevuld.
Dat klimaatakkoord is bindend. Iedereen moet zich daar aan houden.
Overigens wil Nederland in samenwerking met andere landen de Europese doelstelling verhogen. Niet 40% minder uitstoot van broeikasgassen in 2030, maar 55%.
Het United Nations Environmental Program (UNEP) is de VN-organisatie die het milieubeleid op regionaal en wereldwijd niveau coördineert. UNEP slaat dus nu alarm: op deze manier wordt het niks!²

De lezer die het bovenstaande tot zich neemt stelt wellicht als eerste vraag wellicht: wat zijn beloften nog waard?
En de tweede, direct daarop volgende vraag kan luiden: hebben de wereldleiders zich voldoende gerealiseerd dat, wanneer men de gemaakte afspraken na wil komen, er meteen flink aangepakt moet worden?
Of betreft het hier afspraken ‘voor de bühne’ – mens spreekt vrome taal, maar eigenlijk loopt het niet zo’n vaart…?

Wat zal een christenmens van deze dingen zeggen?

Er moet, zegt men, een halt worden toegeroepen aan de klimaatverandering.
Velen vergeten dat er Gods Woord ook sprake is van een klimaatverandering. En dat is een verandering die alles in de wereld omkeert. De hemelse God grijpt in, en dat is te merken!
In Openbaring 8 lezen we namelijk: “En de eerste engel blies op de bazuin, en er kwam hagel en vuur, vermengd met bloed, en dat werd op de aarde geworpen. En het derde deel van de bomen verbrandde, en al het groene gras verbrandde. En de tweede engel blies op de bazuin, en er werd iets als een grote berg, die van vuur brandde, in de zee geworpen. En het derde deel van de zee werd bloed. En het derde deel van de schepselen in de zee, die leven hadden, stierf. En het derde deel van de schepen verging. En toen de derde engel op de bazuin blies, viel er een grote ster uit de hemel, die brandde als een fakkel. Hij viel op het derde deel van de rivieren en op de waterbronnen”.
Het komt er op neer dat een derde deel van de aarde verbrandt. En verder wordt een derde deel van de zee getroffen.
Het oordeel komt! En het is duidelijk: dat oordeel heeft de dood tot gevolg. De orde die er tot op dat moment nog op aarde bestaat wordt tot chaos. Hoogmoedige machten worden verteerd. Aan de welvaart komt definitief een einde. Een grote wereldmacht wordt in een oogwenk afgebroken. Een behoorlijk van de handel en de communicatie wordt lamgelegd³.

Er gaan dus grote dingen gebeuren. De ommekeer is nog veel fundamenteler dan die maatregelen naar aanleiding van het klimaatakkoord.
Zeker – het is belangrijk om maatregelen te nemen. De wereld moet onder handen genomen worden.
Maar laten we nooit denken dat wij, dynamische mensen van 2021, daarmee de wereld overeind houden. Openbaring 8 bewijst dat dat vergeefse moeite wezen zou.
Het oordeel komt. En daarom moet de mensheid zich bekeren. Men moet zich naar Jezus Christus toekeren, de Heiland van deze wereld. Daarmee kan men het gericht van God niet van zich afhouden. Men kan niet wegduiken in de hoop dat het allemaal wel overwaaien zal. Want als het Goddelijke gericht komt wordt er een eindoordeel geveld!

Wij keren thans terug naar die vraag: wat zijn beloften vandaag de dag nog waard? En het moet worden toegegeven: er zijn heel wat beloften die, bewust of onbewust, gebroken worden.
Maar Gods kinderen mogen weten dat beloften die God doet altijd vervuld worden. Inderdaad, er is meer dan het oordeel van Openbaring 8. Want daarvóór in Openbaring 7, doet de God van hemel en aarde een prachtige belofte. Leest u maar mee: “Dezen zijn het die uit de grote verdrukking komen; en zij hebben hun gewaden gewassen en ze hebben hun gewaden wit gemaakt in het bloed van het Lam. Daarom zijn zij vóór de troon van God, en dienen Hem dag en nacht in Zijn tempel. En Hij Die op de troon zit, zal Zijn tent over hen uitspreiden. Zij zullen geen honger of dorst meer hebben, en geen zonnesteek of enige hitte zal hen treffen. Want het Lam, Dat in het midden van de troon is, zal hen weiden en zal hen geleiden naar de levende waterbronnen. En God zal alle tranen van hun ogen afwissen”.
Laten we het zo zeggen: de kerk gaat de rust binnen. De kerk heeft namelijk te maken met de levendmakende Geest van God.
In Jeremia 2 zegt de Here nog: “Mijn volk heeft een dubbel kwaad gedaan: Mij, de bron van levend water, hebben zij verlaten, om zich bakken uit te hakken, lekkende bakken, die geen water houden”.
Echter – de ontrouw van Gods volk staat recht tegenóver de niet aflatende trouw van de Verbondsgod. Hij brengt Zijn kinderen naar een door Hem geschapen heerlijke hemelse omgeving. Gods volk komt thuis!⁴

Een ogenblik nog kijken wij naar het heden.
De Parijse klimaatdoelen worden niet gehaald.
Daar moet wat aan gebeuren, dat zal waar wezen.
De kerk moet het echter luidkeels proclameren: onze God bewerkstelligt een enorme klimaatverandering die, op de keper beschouwd, veel meer aandacht verdient dan dat klimaatakkoord uit 2015.
Gods kinderen worden naar levende waterbronnen geleid. Daarom mogen wij in de kerk met een gerust Psalm 36 zingen:
“Bij U, HEER, is de levensbron,
Uw licht doet, klaarder dan de zon,
ons ’t ware licht aanschouwen.
Bestendig uw gerechtigheid,
uw gunst en goedertierenheid,
voor wie op U vertrouwen”⁵.

Noten:
1 “Klimaatdoelen Parijs onder druk”. In: Reformatorisch Dagblad, woensdag 20 oktober 2021, p. 10.
2 In deze alinea gebruik ik https://www.ecovat.eu/energietransitie/klimaatakkoord-parijs-2020-2050/ en https://pure-energie.nl/kennisbank/klimaatdoelen/ ; geraadpleegd op donderdag 21 oktober 2021.
3 In deze alinea citeer ik Openbaring 8:7-10. Verder gebruik ik https://www.christipedia.nl/wiki/Openbaring_van_Johannes/Hoofdstuk_8 ; geraadpleegd op donderdag 21 oktober 2021.
4 In deze alinea citeer ik achtereenvolgens Openbaring 7:14-17 en Jeremia 2:13.
5 In deze alinea citeer ik regels uit Psalm 36:2 – berijmd; Gereformeerd Kerkboek-1986.

Met drie woorden spreken

In de kerk draait het niet om onszelf. Daar draait het om God. Dat spreekt vanzelf.
God is zo groot dat wij Hem niet begrijpen. Het is als in Psalm 118: wij zien het, maar doorgronden ’t niet.
Paulus schrijft aan de christenen in Corinthe ook over die ondoorgrondelijkheid van God: “Maar het is zoals geschreven staat: “Wat geen oog heeft gezien en geen oor heeft gehoord en in geen mensenhart is opgekomen, dat is wat God bereid heeft voor hen die Hem liefhebben. Aan ons echter heeft God het geopenbaard door Zijn Geest. De Geest immers onderzoekt alle dingen, zelfs de diepten van God. Want wie van de mensen kent de dingen van de mens dan de geest van de mens, die in hem is? Zo kent ook niemand de dingen van God dan de Geest van God”¹.

De almachtige God maakt prachtige dingen voor Zijn kinderen klaar. Heel veel mensen in de wereld begrijpen daar niets van. Maar voor Gods kinderen is wel duidelijk hoe Gods reddingsplan er in grote lijnen uit ziet. Meer dan die grote lijnen zien wij op deze aarde niet. Jesaja zei het in hoofdstuk 40 al: “Weet u het niet? Hebt u het niet gehoord? De eeuwige God, de Heere, de Schepper van de einden der aarde, wordt niet moe en niet afgemat. Er is geen doorgronding van Zijn inzicht”.

Zullen wij Hem later, op de nieuwe aarde, helemaal begrijpen?
Men kan zeggen: ‘Natuurlijk – onze God geeft ons op de nieuwe aarde toch volmaaktheid? Als dat zo is, ontbreekt er niets aan. Dan begrijpen wij God helemaal. Wij doorzien Hem. Mooier wordt het niet!’.

Als wij over deze dingen spreken en schrijven is enige zorgvuldigheid geboden. Dat bemerken als wij als we enkele Schriftgegevens op een rijtje zetten.
1.
De apostel Paulus schrijft in Philippenzen 3: “Niet dat ik het al verkregen heb of al volmaakt ben, maar ik jaag ernaar om het ook te grijpen. Daartoe ben ik ook door Christus Jezus gegrepen”. Jezus Christus heeft ons vastgepakt. En Hij laat ons nooit meer los.
2.
Paulus schrijft aan de christenen in Colosse: “Hem verkondigen wij, terwijl we ieder mens terechtwijzen, en ieder mens onderwijzen in alle wijsheid, opdat wij ieder mens volmaakt zouden stellen in Christus Jezus”. Het is Paulus’ doel om ieder mens volmaakt te doen zijn in Christus. Wij gaan delen in Zijn volmaaktheid.
3.
Paulus schrijft nog meer aan de Colossenzen. Namelijk dit: “….in Hem woont heel de volheid van de Godheid lichamelijk. En u bent volmaakt geworden in Hem, Die het Hoofd is van iedere overheid en macht. In Hem bent u ook besneden met een besnijdenis die niet met handen plaatsvindt, door het uittrekken van het lichaam van de zonden van het vlees, door de besnijdenis van Christus. U bent immers met Hem begraven in de doop, waarin u ook met Hem bent opgewekt, door het geloof van de werking van God, Die Hem uit de doden heeft opgewekt”. Wij zijn dus volmaakt in Christus. Daar zien wij op deze aarde al iets van. Meteen al in het begin van ons leven, bij de doop. Die doop bepaalt ons erbij dat we samen met Jezus Christus begraven zijn. Die doop bepaalt ons er ook bij dat wij dat wij samen met Christus opgestaan zijn. Nu kunnen we ons vrijmoedig gaan voorbereiden op een heerlijk, volmaakt leven!
4.
De schrijver van de brief aan de Hebreeën maakt duidelijk dat onze volmaaktheid onlosmakelijk verbonden is aan het offer dat Jezus Christus op Golgotha heeft gebracht: “Want met één offer heeft Hij hen die geheiligd worden, tot in eeuwigheid volmaakt”.
Op de nieuwe aarde worden wij volmaakt – jazeker.
Maar daar zijn wij geen losse individuen meer. Wij kijken, om zo te zeggen, niet meer op een afstandje naar Jezus Christus. Nee, wij zijn volmaakt omdat wij in Hem leven.
Wij zijn volmaakt in Hem – wij moeten dus met drie woorden spreken.
Wij maken deel uit van Zijn lichaam. Hoe moeten wij ons dat voorstellen? Er is niemand die dat precies kan uitleggen. Maar één ding is zeker: er komt een moment dat Hij – om met Efeziërs 1 te spreken – alles in allen zal zijn².

Zullen wij onze God later, op de nieuwe aarde, helemaal begrijpen?
Het antwoord op die vraag is op de nieuwe aarde niet zo belangrijk. Wij zijn volmaakt. Dat betekent in ieder geval: wij zijn verlost van de zonde en de gevolgen ervan. Wij zijn volledig gericht op onze God, zoals voor onze overtreding in het paradijs. Wij hebben dan een volmaakt besef van God. Wij kennen Zijn liefde.
Kunnen wij te Zijner tijd volledig doorgronden wie God is? Niemand kan precies zeggen hoe de omstandigheden dan zullen wezen.
Wij zijn dan volmaakt, in Hem. Het is genoeg om dat te weten.

Noten:
1 In deze alinea gebruik ik Psalm 118:8 – berijmd; Gereformeerd Kerkboek-1986. Ook citeer 1 Corinthiërs 2:9, 10 en 11.
2 In deze alinea citeer ik uit Gods Woord Philippenzen 3:12, Colossenzen 1:28, Colossenzen 2:9-12 en Hebreeën 10:14. Ook gebruik ik de onlineversie van de Studiebijbel; commentaar bij Colossenzen 1:28 en Efeziërs 1:23.

Gegeven eensgezindheid

Dit artikel begint bij 2 Kronieken 30. In dat hoofdstuk roept koning Hizkia zijn volk op om in gezamenlijkheid het Pascha te vieren. Hizkia’s oproep luidt: ‘Kom naar de tempel in Jeruzalem’. Hij schrijft brieven aan Efraïm en Manasse, om ook hen uit te nodigen voor de viering van het Pascha.
Het Pascha wordt op een afwijkend tijdstip gevierd. In een commentaar staat genoteerd: “Officieel moest het Pascha op de veertiende dag van de eerste maand worden gevierd, maar op die dag waren niet genoeg priesters geheiligd en was het volk nog niet in Jeruzalem vergaderd. Om dit jaar het Pascha toch te kunnen vieren, zoekt de koning samen met zijn raadsheren en de afgevaardigden van de gemeenschap van Jeruzalem naar een alternatieve datum voor de viering van het Pascha. De veertiende dag van de tweede maand was een mogelijk alternatief. Aangezien de wet een dergelijk alternatief biedt, gaan alle betrokken partijen akkoord met het uitstel”.
Alle burgers, vanaf Berseba in het zuiden tot Dan in het noorden, worden van harte uitgenodigd om het feest mee te vieren.
En dat is heel bijzonder. Want het Pascha is al een hele tijd niet op de door God voorgeschreven wijze gevierd.
Koeriers snellen het land door. Hun boodschap is heel duidelijk: “Israëlieten, bekeer u tot de Heere, de God van Abraham, Izak en Israël. Dan zal Hij terugkeren tot de ontkomenen die van u overgebleven zijn uit de hand van de koningen van Assyrië. En wees niet als uw vaderen en als uw broeders, die aan de Heere, de God van hun vaderen, ontrouw waren, zodat Hij hen tot verwoesting overgegeven heeft, zoals u ziet. Wees nu niet halsstarrig zoals uw vaderen. Geef de Heere de hand en kom naar Zijn heiligdom, dat Hij voor eeuwig geheiligd heeft, en dien de Heere, uw God. Dan zal Zijn brandende toorn zich van u afkeren. Want als u zich tot de Heere bekeert, zullen uw broeders en uw kinderen barmhartigheid vinden bij hen die hen als gevangenen weggevoerd hebben, zodat zij in dit land zullen terugkomen. De Heere, uw God, is immers genadig en barmhartig, en zal het aangezicht niet van u afwenden als u zich tot Hem bekeert”.
De koeriers komen in Efraïm en Manasse. Daar worden zij zo’n beetje weggehoond. Maar een aantal mensen uit de stammen Aser, Manasse en Zebulon wordt door de komst van de koeriers wakker geschud. Zij beseffen: er moet iets gebeuren! Zij realiseren zich: wij moeten ons bekeren!¹

Wat gebeurt er in 2 Kronieken 30? Hizkia voert een reformatie door. Daar is hij in 2 Kronieken 29 al mee begonnen. De eredienst in de tempel is in ere hersteld. Hizkia stelt: “Nu is het in mijn hart een verbond te sluiten met de Heere, de God van Israël, zodat Zijn brandende toorn zich van ons afkeert”. Hizkia wil dus terug naar het verbond!
En dan staat er in 2 Kronieken 30 iets opmerkelijks: “Ook was de hand van God in Juda om hen eensgezind te laten zijn, zodat zij deden overeenkomstig het gebod van de koning en de leiders, volgens het woord van de Heere”.
Eensgezindheid – wat kunnen wij daarnaar verlangen! Als ergens eensgezindheid heerst zijn we blij. Opeens lijken alle problemen een stuk kleiner. Een kerkgemeenschap die eensgezind is nodigt uit om je bij aan te sluiten. Daar wil je bij horen. Daar voel je je veilig.
Eensgezindheid is een groot goed in de kerk. Ook in de oudtestamentische kerk. Daarbij mogen we een detail niet over het hoofd zien. De God van het verbond bewerkt die eensgezindheid Zelf. De mensen worden in 2 Kronieken 30 als Goddelijke instrumenten ingezet. De God van hemel en aarde wil Zijn eer terug. Hij wil dat Zijn volk Hem weer in gezamenlijkheid eren gaat. Daarom zorgt Hij ervoor dat Hizkia gaat doen wat Hij voorgeschreven heeft. Daarom zorgt Hij ervoor dat de leiders van het volk Hizkia’s reformerende arbeid als legitiem erkennen. Daarom zorgt Hij ervoor dat een groot deel van het volk gehoor geeft aan de oproep tot reformatie. Het komt tot een eensgezinde bekering. De Verbondsgod toont Zijn almacht. Heel veel mensen keren zich naar God toe. Gezamenlijk. In een blijmoedige eensgezindheid².

Waarom die aandacht voor eensgezindheid? Vanwege een bericht in het Nederlands Dagblad van maandag 11 oktober 2021.
“Twee gevoelige kwesties worden geschrapt uit de kerkorde van de toekomstige Nederlandse Gereformeerde Kerken: er komt niets in te staan over kinderen en avondmaal en ook niets over de kerkelijke bevestiging van ‘andere samenlevingsvormen’ dan het huwelijk. Op beide punten krijgen kerkenraden plaatselijk de ruimte zelf hun beleid te bepalen. De werkgroep die de toekomstige kerkorde in concept heeft opgesteld, trok beide kerkordeartikelen zaterdag in ter wille van de eenheid van de toekomstige fusiekerk van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt en de Nederlands Gereformeerde Kerken. Een kwestie als kinderen aan het avondmaal, die gevoelig ligt bij veel vrijgemaakt-gereformeerden, mag geen splijtzwam zijn, vindt de werkgroep. De huidige kerkelijke regelgeving in beide kerken geeft geen ruimte voor kinderen aan het avondmaal. Maar in de praktijk komt het wel voor dat niet-belijdende leden aanschuiven. Om te ‘voorkomen dat de kerkorde ver uit de pas loopt bij de kerkelijke praktijk’ stond daarom in de concepttekst dat kerkenraden kunnen besluiten kinderen toe te laten aan de avondmaalstafel. Maar die tekst wordt dus geschrapt. Er komt simpelweg te staan dat de gemeente regelmatig het sacrament van het avondmaal viert en dat de kerkenraad in een plaatselijk reglement beschrijft ‘hoe vaak en op welke wijze de viering plaatsvindt en wie wordt uitgenodigd om deel te nemen’”.
De motivatie voor dat besluit is, wat schrijver dezes betreft, opvallend. Want waarom is dat besluit genomen? Populair gezegd: om de boel bij elkaar te houden. Terwijl de voornaamste drijfveer zou moet zijn: Gods Woord, en de richting die dat Woord wijst³.

De boel moet bij elkaar worden gehouden. Dat wordt gedaan door geen verregaande uitspraken te doen. Het lijkt wel alsof de Bijbel even weg gelegd is. ‘Laat iedereen het maar zelf uitzoeken’. De ironie van deze zaak is dat men vervolgens niet eensgezind is. Want in de ene gemeente doet men het zo, en in de andere weer zus. Verschil mag er wezen. Het motto lijkt te wezen: ‘als wij maar samen genieten in de kerk’.

Zou het kunnen zijn dat dit alles mijlenver verwijderd is van door God geschonken eensgezindheid? Misschien is het goed als wij 2 Kronieken 30 weer eens doorlezen. Dan weten wij weer waar het om draaien moet. En om Wie het draaien moet – dat vooral.

Noten:
1 In dit artikel gebruik ik de onlineversie van de Studiebijbel; commentaar bij 2 Kronieken 30:1-12. Uit Gods Woord citeer ik 2 Kronieken 30:6-9.
2 In deze alinea citeer ik 2 Kronieken 29:10 en 2 Kronieken 30:12.
3 “Kind aan avondmaal uit kerkorde”. In: Nederlands Dagblad, maandag 11 oktober 2021, p. 7

Een nieuwe start?

Onlangs preekte de protestantse dominee dr. P.J. Visser over Openbaring 13: “En ik zag uit de zee een beest opkomen, dat zeven koppen en tien hoorns had, en op zijn hoorns waren tien diademen, en op zijn koppen een godslasterlijke naam”.
Hij bracht Openbaring 13 in verband met The Great Reset. Wat is dat? “Het belangrijkste doel van The Great Reset is de coronacrisis aangrijpen om belangrijke veranderingen op wereldschaal door te voeren op het gebied van economie, klimaat, gelijkheid, technologie en politiek”. Het World Economic Forum stelde in juni 2020 voor om de wereldeconomie na de coronapandemie opnieuw op te bouwen, en daarbij duurzaamheid centraal te laten staan.
Over die preek werd de predikant geïnterviewd in het Nederlands Dagblad.
“Ik ontdekte bij het lezen meerdere verbanden tussen het visioen en wat er nu gaande is. Niet tot op de punt en komma, van ‘zo zit het en zo gaat het’. Daar ben ik huiverig voor. Maar het visioen is ons wel gegeven om licht te laten schijnen over de tijd waarin wij leven. Het laat zien dat ontwikkelingen in een bepaald verband kunnen staan en soms groter zijn dan wij op het eerste gezicht vermoeden”.
The Great Reset lijkt een prachtig ideaal.
Maar er zijn ook grote nadelen, zoals:
* de digitalisering zorgt ervoor dat wij veel vrijheid kwijtraken
* in de genderdiscussie mogen we niet meer zeggen: ik ben een man of een vrouw.
* het mensbeeld wordt door de reset bepaald: “Lever je uit aan ons. Wij maken van de machine van jouw leven een topmodel. Wie niet meedoet, valt buiten de boot. Dan krijg je een merkteken, op je hand en je hoofd, aangebracht door de antichrist”.
* dominee Visser zegt ook: “Het zou kunnen – ik zeg niet dat het zo is – dat het hele gebeuren rond covid bewezen heeft dat wij te besturen zijn. Heel makkelijk, beetje bang maken met een virus dat net ietsjes gevaarlijker is dan een gewoon griepvirus, en ziedaar”.
De dominee wil beslist niet teveel invullen. Maar hij wil wel bevorderen dat wij attent zijn en blijven op de gebeurtenissen in onze wereld¹.

In Openbaring 13 wordt onze aandacht gevestigd op twee beesten: het beest uit de zee en het beest uit de aarde. Het zijn beide monsterlijke werktuigen van de duivel.
Het beest uit de zee heeft een grote mond. En wereldwijde invloed, bovendien. Dat beest braakt voortdurend godslasteringen uit. Dat beest voert oorlogen tegen de kerk. Gods kinderen krijgen het dus zwaar te verduren. Alle mensen die niet ingeschreven staan in het boek des levens van het Lam lopen achter dat beest aan. Maar in dat alles blijkt dat Gods kinderen volharden in hun geloof. Uiteindelijk is God dus groter en sterker dan het beest uit de zee!
Het beest uit de aarde is, om zo te zeggen, de assistent van het beest uit de zee. Het tweede beest zorgt ervoor dat het eerste beest aanbeden wordt. Er gebeuren grote, angstwekkende dingen: er komt vuur vanuit de hemel naar de aarde toe. Al die angstwekkende dingen misleiden de mensen. Zij denken dat dat eerste beest de macht definitief in handen heeft.
Openbaring 13 eindigt veelbetekenend: “En het maakt dat men aan allen, kleinen en groten, rijken en armen, vrijen en slaven een merkteken geeft op hun rechterhand of op hun voorhoofd, en het maakt dat niemand kan kopen of verkopen, behalve hij die dat merkteken heeft, of de naam van het beest of het getal van zijn naam. Hier is de wijsheid: wie verstand heeft, laat hij het getal van het beest berekenen, want het is een getal van een mens, en zijn getal is zeshonderdzesenzestig”.
Met name dat ‘kopen en verkopen’ moet ons waakzaam maken. Het is geen wonder dat dominee Visser onze aandacht op dit Schriftgedeelte vestigt!²

Terug naar de Grote Reset. Het wordt, zegt men, tijd voor een nieuwe start. Wij moeten opnieuw beginnen, vanaf nul.
Op een internetpagina van het World Economic Forum staat te lezen: “De Covid-19-crisis en de politieke, economische en sociale ontwrichtingen die deze heeft veroorzaakt, veranderen de traditionele context voor besluitvorming fundamenteel. De inconsistenties, tekortkomingen en tegenstrijdigheden van meerdere systemen – van gezondheid en financiën tot energie en onderwijs – worden meer dan ooit blootgelegd te midden van een wereldwijde context van zorg voor levens, levensonderhoud en de planeet. Leiders bevinden zich op een historisch kruispunt en beheren de druk op de korte termijn tegen onzekerheden op de middellange en lange termijn.
Terwijl we een unieke kans betreden om het herstel vorm te geven, zal dit initiatief inzichten bieden om iedereen te helpen informeren over de toekomstige staat van mondiale relaties, de richting van nationale economieën, de prioriteiten van samenlevingen, de aard van bedrijfsmodellen en het beheer van een wereldwijde gemeenschap. Puttend uit de visie en uitgebreide expertise van de leiders die betrokken zijn bij de gemeenschappen van het Forum, heeft het Great Reset-initiatief een reeks dimensies om een nieuw sociaal contract op te bouwen dat de waardigheid van elk mens eert”³.

Men kan zeggen dat het allemaal niet zo’n vaart loopt. Het World Economic Forum heeft namelijk wel vaker grootse plannen gepresenteerd. Te noemen zijn Shaping the Post-Crisis World -2009-, Rethink, Redesign, Rebuild -2010-, The Great Transformation -2012- en Creating a Shared Future in a Fractured World -2018-. Er wordt, kortom, al lang nagedacht over de vormgeving van de wereld na de crisis. Het wordt, suggereert men feitelijk al jaren, tijd voor een grote heroverweging. Voor een nieuw ontwerp. Voor een totaal nieuwe opbouw en inrichting van de wereld. Voor een grote verandering. Voor een nieuwe toekomst in een gebroken wereld.
Wat komt ervan terecht? Men zou zeggen: niet al te veel.
Echter: wellicht geldt hier dat de gestage drup de steen uitholt.
Immers – wie het bovenstaande leest vraagt zich af of wijzelf nog mogen uitmaken hoe onze relaties in deze wereld eruit zien.
Immers – wie het bovenstaande leest vraagt zich af of de kerk nog prioriteiten mag stellen die op Gods Woord gebaseerd zijn.
Immers – wie het bovenstaande leest vraagt zich af wie of wat de waardigheid van de mens eigenlijk gaat bepalen. Het valt te vrezen dat bij een dergelijke bepaling Gods Woord op schier onverklaarbare wijze wordt weggetoverd.

Waakzaamheid is geboden.
Maar we zullen moeten vasthouden dat de God van hemel en aarde machtiger is dan al Zijn tegenstanders bij elkaar.
Want in Openbaring 13 staat ook: “En allen die op de aarde wonen, zullen het aanbidden, althans van wie de namen niet zijn geschreven in het boek des levens van het Lam Dat geslacht is, van de grondlegging van de wereld af”.
Gods kinderen komen niet om het leven. Zij leven tot in eeuwigheid!

Noten:
1 In deze alinea citeer ik uit Gods Woord Openbaring 13:1. En: https://www.ewmagazine.nl/nederland/achtergrond/2021/01/wat-is-the-great-reset-801888/ ; geraadpleegd op donderdag 14 oktober 2021. Verder: “The Great Reset volgens dominee Paul Visser”. In: Nederlands Dagblad, donderdag 14 oktober 2021, p. 6 en 7.
2 In deze alinea citeer ik Openbaring 13:16, 17 en 18.
3 In deze alinea wordt geciteerd van https://www.weforum.org/great-reset ; geraadpleegd op donderdag 14 oktober 2021.

Jazeker, God bestaat!

Bestaat God wel? En wat merk ik dan van Hem?
Dat zijn vragen die jongeren bezighouden. Ja, ook jongeren die zondag aan zondag met hun ouders in De Gereformeerde Kerk zitten. Wie zulke vragen voor de eerste keer van een jongere hoort, denkt waarschijnlijk: het zal wel een incident zijn. Als wij dergelijke vragen kort daarna weer horen, wordt het anders…

De vraag of God bestaat is niet nieuw. Op 1 november 1755, des morgens om 9.40 uur was er in Lissabon een grote aardbeving. Het was de tijd van de Verlichting. De mensen hadden het idee dat zij de natuurverschijnselen steeds beter gingen begrijpen. En toen beefde de aarde. Niet zo’n klein beetje ook. Bijna heel Lissabon werd vernield.
Toen al vroegen de mensen zich af: is God er wel?

Er is weinig nieuws onder de zon. Ook in onze tijd zijn er mensen die die vraag stellen: bestaat God wel?
Sommigen zeggen: ‘Zulke vragen moet iedereen voor zichzelf beantwoorden’.
Of ook: ‘Er zijn geen bewijzen voor God. God is iets dat zich per buiten het terrein van het waarneembare begeeft. Ik vind het een onzinnige notie dat er iets is dat zich buiten het terrein van het waarneembare zou bevinden. Maar religie is erg persoonlijk. Laat je dus vooral niet overtuigen door de antwoorden van mij en anderen die hier hun mening verkondigen. Het komt er uiteindelijk op neer of je zelf in een God gelooft’.
Er bestaan ook verhalen van het onderstaande type.
Iemand belandt doodziek in een ziekenhuis. Iemand zegt met krachtige stem: ‘Jij hebt God nodig!’. Het ongelooflijke gebeurt – plotsklaps wordt de patiënt overweldigd door het besef dat hij een harnas heeft aangetrokken en muren van valse identiteit om zichzelf heen gebouwd heeft…
Op de Nederlandse versie van een van oorsprong Amerikaanse internetpagina staat een discussie over de vraag ‘Wat zijn jouw argumenten voor het wel of niet bestaan van God?’. Zes gedrukte pagina’s lang wordt er intensief van gedachten gewisseld.
De Vlaamse wetenschapsfilosoof Etienne Vermeersch – eertijds een jezuïet – publiceert in 2009 een document van zestien pagina’s, getooid met de titel ‘Waarom God niet kan bestaan’; leestijd: 26 minuten.
Echter: al dat heen-en-weer-gepraat, het vaste innerlijk besef en erudiet geschrijf van diverse soort blijken ons uiteindelijk niet veel verder te brengen¹.

Niemand kan namelijk het bestaan van God bewijzen. Er is geen schepsel dat onomstotelijk kan aantonen dat Hij er is.
Denkers wijzen op het ingenieuze ontwerp van het heelal.
Denkers wijzen op de complexe manier waarop moleculen – de kleinste deeltjes van een stof – in elkaar zitten.
Denkers wijzen op de schoonheid van de natuur: bergen, rivieren, bomen, planten, dieren, wolken, zon, maan, sterren en wat daar verder volgt.
Denkers wijzen op het feit dat de natuur ons allerlei voedsel geeft.
Maar het ultieme slotwoord klinkt nimmer².

Laten wij – kerkmensen anno Domini 2021 – blijven bedenken dat alles wat bestaat een oorzaak heeft. De dingen zijn er niet zomaar. Het is nog niemand op deze aarde gelukt om iets te maken uit niets. Daar moet de Schepper echt aan te pas komen. In de schepping past alles naadloos op elkaar.
Hoe kan het dat vrijwel alle mensen besef hebben van goed en kwaad? Moord en doodslag zijn níet goed, iemand helpen is wél goed. Nee, zulk besef is niet slechts een kwestie van onderlinge afspraken. Daar zit een norm achter: de norm van Gods wet.
Welnu, de God van hemel en aarde is onze God. Die almachtige, ontzagwekkende en zeer ingenieuze God buigt zich in grote genade naar ons over. De machtige Heer van de kosmos biedt kleine mensen Zijn genade aan. Goed beschouwd is dat een geweldig wonder! Die almachtige God onderhoudt een heel persoonlijke relatie met mensen. Wie Jezus Christus ziet, heeft de Schepper gezien!
Maar dat kan alleen in het geloof. Echt met de ogen zien – dat is er in het geloof niet bij. De schrijver van de brief aan de Hebreeën noteerde het al: “Het geloof nu is een vaste grond van de dingen die men hoopt, en een bewijs van de zaken die men niet ziet. Hierdoor immers hebben de ouden een goed getuigenis gekregen”. Onze God heeft het getuigenis van al die mensen uit vroegere eeuwen laten opschrijven, onder anderen voor ons³.

Elke week – op de eerste dag van die week – dringt die grote, genadige God er bij ons op aan: ‘Vertrouw Mij nu maar. Je kent Mij toch al heel lang? Al die jaren is Mijn Woord over heel de wereld heen gegaan. Dat heb ik vroeger al beloofd. En zo is het ook gegaan. Ik werk aan de uitvoering van Mijn raadsplan. Ik koos u uit. Ik koos jou uit. Al vóórdat Ik de wereld schiep had Ik daartoe besloten. Luister naar Mij. Ga met Mij op weg naar de nieuwe aarde!’.
En daarbij klinkt de voortdurende oproep: laat u niet ompraten door de wereld! Met andere woorden – wij moeten steeds met heel ons wezen naar die grote, genadige God toe gekeerd blijven staan.
De wereld om ons heen fronst de wenkbrauwen: ‘Luister toch eens naar ons! Doe niet zo onbeleefd en bekijk onze theorieën nu eens nauwkeurig. Die zijn toch ook interessant, ja bij tijden zelfs woest aantrekkelijk?’.
Maar de God van het verbond bepaalt ons, met alle macht die Hij heeft, steeds weer bij Zijn daden. Hij richt ons oog op een toekomst, óver de dood heen. Een toekomst met de Koning van de kosmos.
Hij neemt onze twijfel weg.
Hij maakt ons zeker van Zijn zaak!

Wat blijft er uiteindelijk nog over?
Laten wij, kleine mensen van de eenentwintigste eeuw, de loftrompet maar steken over onze God! Bijvoorbeeld met Psalm 33:
“God sprak en op zijn woord ontstonden
de hemelen en al hun heer.
Hij heeft de watervloed gebonden,
legt die in voorraadkamers neer.
Wie op aarde leven
moeten voor Hem beven.
Hij spreekt, zie, het staat.
Hij gebiedt en ’t is er.
Niets is er gewisser
dan des Heren raad”.
En bijvoorbeeld met Psalm 117:
“Looft, alle volken, looft de Heer,
roemt, alle naties, roemt zijn eer.
Want over ons is groot en wijd
zijn gunst en goedertierenheid,
voor eeuwig blijft zijn trouw bestaan.
Heft met ons Halleluja aan!”⁴.

Noten:
1 In deze alinea gebruik ik onder meer https://www.startpagina.nl/v/wetenschap/filosofie/vraag/991/bestaat-god-wel/ , https://www.ontdekgod.nl/god-leren-kennen/, https://nl.quora.com/Wat-zijn-jouw-argumenten-voor-het-wel-of-niet-bestaan-van-God en https://skepp.be/nl/levensbeschouwing-evolutie/creationisme/waarom-de-god-van-het-christendom-niet-kan-bestaan ; geraadpleegd op maandag 18 oktober 2021.
2 In deze alinea gebruik ik onder meer https://ikzoekgod.nl/veelgestelde_vragen/is-er-bewijs-dat-god-bestaat/ ; geraadpleegd op maandag 18 oktober 2021.
3 In deze alinea gebruik ik onder meer https://www.puntuit.nl/thema/weet-wat-je-gelooft/themadossier-kernwoorden-van-het-geloof/geloven-tegen-de-stroom ; geraadpleegd op maandag 18 oktober 2021. Uit Gods Woord citeer ik Hebreeën 11:1 en 2.
4 In deze alinea citeer ik Psalm 33:3 en Psalm 117; dit zijn berijmde versies uit het Gereformeerd Kerkboek-1986.