Hartelijk welkom op deze weblog

Dit is een bloggebied van B. de Roos.
Op deze plaats verschijnen artikelen over het kerkelijk leven in Nederland. Ook zijn hier Schriftstudies en meditaties te lezen. De stukken zijn geschreven vanuit een Gereformeerd standpunt.
In de regel verschijnt hier op maandag, dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag een nieuw artikel; dat gebeurt rond 7 uur ’s morgens. Op christelijke feestdagen en op Nieuwjaarsdag wordt deze internetpagina niet ververst.
Reacties op artikelen zijn welkom. De besluiten met betrekking tot plaatsing van die respons op deze pagina worden genomen door de eigenaar van deze weblog. Anonieme reacties worden nooit geplaatst.

Deze website bestaat sinds vrijdag 2 september 2011. De weblog is een voortzetting van ‘Artikelen over Gereformeerd leven in Nederland’, een blog die sinds woensdag 26 mei 2004 verscheen bij web-log.nl.

Niet rijk met Salomo

De laatste perikoop van 2 Kronieken 9 is gewijd aan de overweldigende rijkdom van Salomo.
Het begint allemaal met goud: “Het ​gewicht​ van het goud dat in één jaar voor ​Salomo​ binnenkwam, was zeshonderdzesenzestig talent goud”[1]. Voor de goede orde: dat is ongeveer twintigduizend kilo. Het is de opbrengst van landbouw, wijnbouw, olijfolie en veeteelt[2].
Overigens kan de genoemde hoeveelheid goud ook symbolisch zijn. Dan duidt die op grote overvloed.

Het is duidelijk dat de God van hemel en aarde de belofte die Hij in 2 Kronieken 1 heeft gedaan, heeft ingelost. U weet wel: “Toen zei God tegen ​Salomo: Omdat dit in uw ​hart​ geweest is en u geen rijkdom, bezittingen en ​eer​ gevraagd hebt, of het leven van wie u haat, of zelfs niet een lang leven gevraagd hebt, maar wijsheid en kennis voor uzelf gevraagd hebt, zodat u over Mijn volk, waarover Ik u ​koning​ gemaakt heb, zou kunnen rechtspreken, daarom is de wijsheid en de kennis aan u gegeven. Verder zal Ik u rijkdom, bezittingen en ​eer​ geven, zoveel als de koningen vóór u niet gehad hebben en zoveel als de koningen na u niet zullen hebben”[3].

In 1924 schreef een uitlegger: “De Schrift verzwijgt ons ook den rijkdom van Salomo niet. Zijn inkomsten werden geschat op 666 talenten gouds, dat is minstens 30.000.000 gulden – volgens anderen zelfs 50.000.000 gulden – behalve wat hem nog gebracht werd door de schatplichtige koningen. Dit reuzencijfer stijgt nog, als men met de toenmalige waarde van het geld rekent. Het volk deelde in die welvaart des konings. Het at en dronk onder zijnen wijnstok en vijgeboom. Vele schatten stroomden in het land. Naar heinde en ver werden de karavanen gezonden om koopwaren te verhandelen. Zelfs voeren er schepen naar Ofir, het beroemde goudland in Zuid-Arabië, om vandaar goud te halen. Zoo rijk was Israël, dat zilver niet hooger werd geacht dan steen”[4].

Salomo is een koning van vrede en rijkdom. Het hele volk profiteert mee. Regenten en vorsten uit heel de wereld kijken bewonderend toe. Zij vragen zich af: hoe speelt Salomo het toch klaar om zo rijk te worden? en: wat is Israël toch een vredig land; wat voor politiek houdt Salomo erop na?

Hoe moeten wij tegen Salomo aankijken?
Laten wij bedenken dat Salomo een Oudtestamentische ‘voorafbeelding’ van Jezus Christus is.
Toegegeven: een Koning aan een kruis ziet er niet rijk uit. De priesters en de kerkleiders spotten in Mattheüs 27 dan ook: “Anderen heeft Hij verlost, Zichzelf kan Hij niet verlossen. Als Hij de ​Koning​ van Israël is, laat Hij nu van het ​kruis​ afkomen en wij zullen Hem geloven. Hij heeft op God vertrouwd; laat Die Hem nu verlossen als Hij Hem welgezind is, want Hij heeft gezegd: Ik ben Gods Zoon”[5].

Onze Heiland is in feite het tegenbeeld van Salomo. Kijkt u maar naar de beschrijving van Jesaja: “Gestalte of ​glorie​ had Hij niet; als wij Hem aanzagen, was er geen gedaante dat wij Hem begeerd zouden hebben. Hij was veracht, de onwaardigste onder de mensen, een Man van smarten, bekend met ​ziekte, en als iemand voor wie men het gezicht verbergt;Hij was veracht en wij hebben Hem niet geacht. Voorwaar, onze ziekten heeft Híj op Zich genomen, onze smarten heeft Hij gedragen. Wíj hielden Hem echter voor een geplaagde, door God geslagen en verdrukt. Maar Hij is om onze ​overtredingen​ verwond, om onze ongerechtigheden verbrijzeld”[6].

Niettemin heeft de Heiland mensen gekocht.
U leeft, schrijft Petrus, in “de wetenschap dat u niet met vergankelijke dingen, zilver of goud, vrijgekocht bent van uw zinloze levenswandel, die u door de vaderen overgeleverd is, maar met het kostbaar bloed van ​Christus, als van een smetteloos en onbevlekt Lam”[7].
Johannes schrijft in 1 Johannes 1: “…het bloed van ​Jezus​ ​Christus, Zijn Zoon, reinigt ons van alle ​zonde”[8].

In 2 Kronieken 9 vinden we een uitgebreide beschrijving van Salomo’s rijkdom. Goud, zilver, paarden, geweldig veel bomen, macht: het komt in dat hoofdstuk allemaal langs.
Maar hoe rijk Salomo ook is: mensen verlossen uit de macht van de zonde kan hij niet. Mensen vernieuwen, dat kan Hij niet. Een weg bereiden naar God en Zijn troon, dat kan Salomo niet. Gods kinderen een plaats in de hemel geven, dat kan deze aardse vredevorst niet.

Ook het Nederland van 2018 kent heel rijke mensen. Als daar zijn: de families Brenninkmeijer (C & A), Van der Vorm (onder meer Cool Blue en Boskalis), De Rijcke (Kruidvat), Dreesmann (eertijds V & D) en Melchior (Eyelove brillen)[9].
Maar zelfs de rijkdom van al die families bij elkaar kan ons niet van de zonde afhelpen!

Eind oktober meldde de NOS: “Vorig jaar waren er voor het eerst in de geschiedenis meer miljardairs in Azië dan in de Verenigde Staten. Het aantal miljardairs in Azië, de VS en Europa steeg met 10 procent naar 1542. Dat blijkt uit een rapport over de rijkdom van miljardairs van financieel adviseur PwC en vermogensbeheerder UBS.
De stijging van het aantal miljardairs in Azië was explosief: 25 procent ten opzichte van het jaar ervoor. Deze groei wordt voornamelijk verklaard door Chinese tech-ondernemers, die hun vermogen flink zagen toenemen.
Azië telde daardoor 637 miljardairs in 2017, tegen 563 in de VS. De miljardairs in de Verenigde Staten hebben samen nog wel meer geld dan de miljardairs in Azië. Dat komt doordat veel Amerikaanse miljardairs rijker zijn dan Aziatische miljardairs”[10].

Kinderen van God worden ooit nog rijker dan al die miljardairs bij elkaar.

Kijkt u maar mee in Openbaring 7: “Dezen zijn het die uit de grote verdrukking komen; en zij hebben hun gewaden gewassen en ze hebben hun gewaden wit gemaakt in het bloed van het Lam. Daarom zijn zij vóór de troon van God, en dienen Hem dag en nacht in Zijn tempel. En Hij Die op de troon zit, zal Zijn ​tent​ over hen uitspreiden. Zij zullen geen honger of dorst meer hebben, en geen zonnesteek of enige hitte zal hen treffen. Want het Lam, Dat in het midden van de troon is, zal hen weiden en zal hen geleiden naar de levende ​waterbronnen. En God zal alle tranen van hun ogen afwissen”[11].

Uiteindelijk worden we niet rijk met Salomo. Maar wel met Jezus Christus, onze Heiland!

Noten:
[1] 2 Kronieken 9:13.
[2] Zie de onlineversie van de Studiebijbel. Commentaar bij 2 Kronieken 9:13-28, noot 31.
[3] 2 Kronieken 1:11 en 12.
[4] Gereformeerd Jongelingsblad – orgaan van den Ned. Bond van Geref. Jongelingsvereenigingen op Geref. Grondslag, jg. 35 nr. 15 (vrijdag 12 december 1924). – Citaat van p. 233.
[5] Mattheüs 27:42 en 43.
[6] Jesaja 53:2-5.
[7] 1 Petrus 1:18 en 19.
[8] 1 Johannes 1:7.
[9] Zie http://www.quotenet.nl/Nieuws/Quote-500-2018-Dit-zijn-de-5-rijkste-families-218313 ; geraadpleegd op maandag 12 november 2018.
[10] Geciteerd van https://nos.nl/artikel/2256477-voor-het-eerst-meer-miljardairs-in-azie-dan-in-de-vs.html ; geraadpleegd op maandag 12 november 2018.
[11] Openbaring 7:14-17.

Ootmoedige kerk

Onlangs las ik een interview met de Nobelprijswinnaar Ben Feringa.
In 2016 won hij, samen met twee anderen, de Nobelprijs voor Scheikunde voor zijn onderzoek naar moleculaire machines.
De hoogleraar zegt: “Ik weet minder dan ooit tevoren”.

Professor Feringa expliceert: “Elk antwoord roept tien nieuwe vragen op, dus ik weet nu eigenlijk minder dan ooit tevoren. Dat zet je aan het denken. Misschien komt er over tweehonderd jaar een nieuwe Einstein die vertelt dat wij er allemaal naast zaten. Wie zijn wij dat we denken alles te weten? Ik vertel in lezingen vaak dat de natuur ons ook bescheiden mag maken, want die steekt ongelooflijk mooi en complex in elkaar. Wij kunnen wel een Boeing bouwen, wat heel knap is, maar we kunnen geen duif maken”.

Dat heeft alles te maken met zijn geloof. “Het geloof helpt me vooral om het waardevolle en goede in het leven te zien. In de kerk word je uit de waan van de dag getrokken. Ik vind de rituelen prettig. De mystiek spreekt me aan. Dat zou je misschien niet verwachten van een hardcore bètawetenschapper die alles wil rationaliseren. Maar juist de wetenschap heeft me mijn beperktheid doen zien”[1].

Dat is een duidelijk statement.
En het gaat lijnrecht in tegen een redenering die men tegenwoordig vaak hoort. Die redenering werd in een document van de Evangelische Omroep als volgt samengevat: “De meeste grote moderne denkers geloven niet in God. Hoewel slechts kleine minderheid van de mensheid atheïst is, zijn dat niet geheel toevallig vooral intelligente, hoogopgeleide, Westerse mensen, zoals Nobelprijswinnaars en topwetenschappers. Ze doen dat niet om te schoppen, maar kúnnen (…) niet meer in God geloven”[2].

Dat laatste klinkt plausibel.
Maar de vraag is waarom sommige grote denkers dan wel in God geloven.

De kernkwestie is hoe bescheiden wetenschappers zijn.
Mensen die veel weten en veel energie hebben moeten zich realiseren welke positie zij tegenover God innemen!

In verband met deze dingen wijs ik vandaag graag op enkele woorden uit 2 Kronieken 7: “Wanneer Ik de hemel sluit, zodat er geen regen valt, of wanneer Ik de sprinkhaan gebied om het land te verslinden, of wanneer Ik pest onder Mijn volk zend, en Mijn volk, waarover Mijn Naam is uitgeroepen, in ootmoed buigt en ​bidt, en zij Mijn aangezicht zoeken, en zij zich bekeren van hun slechte wegen, dan zal Ík vanuit de hemel horen, hun ​zonden​ ​vergeven​ en hun land genezen”[3].

Over 2 Kronieken schreef ik al eens:
“1.
De Bijbelboeken 1 en 2 Kronieken vormden oorspronkelijk één geheel. Ze beschrijven met name de geschiedenis van de regering van koning David, van zijn zoon Salomo en van de overige koningen uit dat geslacht.
2.
De Joden nemen aan dat de schriftgeleerde Ezra de auteur van de Kronieken is. Maar dat is lang niet zeker.
3.
De boodschap van 2 Kronieken is: zoek de Here!
Dat betekent: betrek de God van hemel en aarde bij alles wat je doet”[4].

In 2 Kronieken 3 begint de geschiedenis van de tempelbouw.
In 2 Kronieken 5 wordt de ark in de tempel gebracht. De Here gaat in de tempel wonen.
In 2 Kronieken 6 spreekt Salomo een gebed uit. Dat is een gebed van aanbidding en lof. En tevens een gebed om voortdurende steun en hulp voor Gods volk. Want zonder de Here is het volk hopeloos en stuurloos.
In 2 Kronieken 7 komt het antwoord van de Here. En Salomo reageert dáár weer op.

Dat gaat zo.
“Toen ​Salomo​ geëindigd had dit ​gebed te ​bidden, kwam het vuur uit de hemel neer en verteerde het ​brandoffer​ en de slachtoffers, en de heerlijkheid van de HEERE vervulde het ​huis. De ​priesters​ konden het ​huis​ van de HEERE niet binnengaan, want de heerlijkheid van de HEERE had het ​huis​ van de HEERE vervuld. Toen alle Israëlieten het vuur en de heerlijkheid van de HEERE over het ​huis​ zagen neerkomen, knielden zij met hun gezichten ter aarde, op de vloer, bogen zich neer en loofden de HEERE dat Hij goed is, want Zijn goedertierenheid is voor eeuwig. De ​koning​ en heel het volk brachten ​offers​ voor het aangezicht van de HEERE. Koning​ ​Salomo​ bracht een ​dankoffer​ van tweeëntwintigduizend runderen en honderdtwintigduizend schapen. Zo wijdden de ​koning​ en heel het volk het ​huis​ van God in”[5].
Het is feest in Israël.
Het is een festijn dat zijn weerga in de wijde omgeving niet kent.
Daar is iets groots verricht. Er staat een tempel die er wezen mag!

En dan –
dan gaat het over ootmoed. Over bescheidenheid dus.
En opeens is het verschil tussen 2 Kronieken 7 en het jaar van de Verbondsgod 2018 niet zo heel groot meer.
In 2018 verricht men in de wetenschap grote dingen. Maar ook vandaag past bescheidenheid. ‘We kunnen nog niet eens een duif maken’, zegt professor Feringa. Hij begrijpt het steeds beter: op aarde past ingetogenheid, nederigheid en terughoudendheid!

Die bescheidenheid is in 2 Kronieken 7 een Verbondszaak.
Kijkt u maar: “En u, wanneer u voor Mijn aangezicht wandelt, zoals uw vader ​David​ gewandeld heeft, en handelt overeenkomstig alles wat Ik u geboden heb, en u Mijn verordeningen en bepalingen in acht neemt, dan zal Ik de ​troon​ van uw koningschap bevestigen, zoals Ik met uw vader ​David​ een ​verbond gesloten heb: Het zal u niet ontbreken aan een man die heerst in Israël. Maar als u allen zich ooit van achter Mij afkeren zult, en Mijn verordeningen en Mijn geboden, die Ik u voorgehouden heb, verlaat, en ​andere ​goden​ gaat dienen en zich voor hen neerbuigt, dan zal Ik hen wegrukken uit Mijn land, dat Ik hun gegeven heb”[6].
Daarom lijkt het me juist om met name in de kerk die bescheidenheid te trainen en te praktiseren.
Wij weten hoe het met Israël gegaan is.
Laten wij, in dat verband, elkaar wijzen op Mattheüs 1: “Josia​ verwekte Jechonia en zijn broers, ten tijde van de ​Babylonische ​ballingschap. Na de ​Babylonische ​ballingschap​ verwekte Jechonia Sealthiël, Sealthiël verwekte ​Zerubbabel”[7].
De Gereformeerd-vrijgemaakte predikant Joh. Francke (1908-1990) schreef daarover eens: “De babylonische ballingschap, straf op de afval van de HEERE en van het verbond, maakt een diepe insnijding in Davids geslacht (…). Gods verkiezende genade echter triomfeert over het verbond met David en brengt het tot z’n doel”[8].

Professor Feringa, de geleerde scheikundige, leert ons bescheidenheid.
De kerk van 2018 moet die bescheidenheid ook in praktijk brengen. Het Goddelijke onderwijs in 2 Kronieken 7 moet, als het daarom gaat, een extra stimulans zijn.

Notulen:
[1] “Gegrepen door moleculen”. In: NDZeven, bijlage bij het Nederlands Dagblad, zaterdag 10 november 2018, p. 4, 5 en 6.
[2] Geciteerd van https://visie.eo.nl/2017/05/waarom-slimme-mensen-niet-meer-kunnen-geloven/ ; geraadpleegd op zaterdag 10 november 2018.
[3] 2 Kronieken 7:13 en 14.
[4] Geciteerd uit mijn artikel ‘Verlangen’, hier gepubliceerd op maandag 18 juni 2018. Te vinden op https://bderoos.wordpress.com/2018/06/18/verlangen/ .
[5] 2 Kronieken 7:1-5.
[6] 2 Kronieken 7:17-20.
[7] Mattheüs 1:11 en 12.
[8] Geciteerd uit: Joh. Francke, Lichtende verbintenissen: Gods verbonden met mensen”. – 1985. – Citaat van p. 79.

Refrein van de aansporing

“Dan zullen zij weten dat Ik de HEERE ben”.
Dat is een zin die in het Bijbelboek Ezechiël meer dan twintig keer voorkomt. Die woorden klinken dreigend. Ze zullen ervan lústen – het volk Israël, Juda en de volken die Israël dwarsgezeten hebben!
Ezechiël zegt het in hoofdstuk 6, 7, 12, 24, 25, 26, 28…. enzovoort – steeds weer klinkt dat woord: “Dan zullen zij weten dat Ik de HEERE ben”.

Tussen 593 en 571 voor Christus brengt Ezechiël allerlei onheilsboodschappen. En steeds weer is daar dat alarmerende keervers.

Israël en Juda storten in.
Ezechiël legt uit dat de verwoesting en de ballingschap in feite een straf zijn. Een straf van God op de zonden van Zijn volk. Met name de afgoderij is een gruwel in Gods oog!
Iemand schrijft: “Ezechiël gebruikt ook vaak vergelijkingen. Sommige daarvan zijn bijna schokkend om te lezen. In Ezechiël 16 wordt God beschreven als minnaar van Jeruzalem (Jeruzalem wordt daarin beschreven als vrouw). Jeruzalem is niet trouw aan God, maar heeft seks met allerlei mannen (afgoden). In hoofdstuk 23 lees je ook zo’n soort vergelijking. Het is alsof de profeet gedacht heeft: ik zeg het heel duidelijk. Als ze het nu nog niet snappen, weet ik het ook niet meer”[1].

Het lezen van het Bijbelboek Ezechiël is niet altijd even vreugdevol. Al die oordelen over Israël en de omringende volken roepen trieste beelden op. Ammon, Moab, Filistea, Tyrus en Sidon, Egypte: ze worden allen uitgebreid toegesproken.

Het is bekend dat sommige mensen Ezechiël liever niet aan tafel lezen. Al dat bloed, al dat geweld, al die oorlogstaal – daar wordt niemand blij van.

Toch is het van enig belang dat wij de profetie van Ezechiël kennen.

Die zin ‘Dan zullen zij weten dat Ik de HEERE ben’ heeft een oproep in zich. Namelijk deze: erken nu toch dat de Here God is. Hij heeft de macht in hemel en op aarde.
Natuurlijk – daar dachten ze in Ammon, Moab, Filistea, Tyrus en Sidon en Egypte anders over. Maar ze zijn er inmiddels achter gekomen dat de Here de waarheid spreekt!
En ook Gereformeerden van 2018 mogen het zich realiseren: de God van het verbond is de Almachtige; Hij bestuurt heel de wereld!

Dan zullen zij weten dat Ik de HEERE ben: dat is eerst en vooral het refrein van de aansporing tot erkenning van de Here.
Stelt u zich voor dat u iedere dag een kapittel van de profetie van Ezechiël leest. Dan zult u op een gegeven moment zeggen: ja ja, dat weten we nu wel – alweer oordeel, alweer gericht… En wellicht vraagt u zich vertwijfeld af waarom wij dit alles tot ons moeten laten doordringen.
Met name de hoofdstukken 6 tot en met 32 zijn doordrenkt met onheil, rampen, ellende en ongeluk.
De mensen vragen: kan het niet wat minder? Slechts tot weinigen lijkt het door te dringen dat de Here het klaarblijkelijk nodig vindt om in Zijn Woord zoveel aandacht te geven aan rampspoed en tegenslag.
“Hij weet hoe mensen zijn.
Hij doorgrondt hun daden,
weet wat zij beraden,
kent hen, groot en klein”[2].
Met andere woorden – de Here kent Zijn volk langer dan vandaag. En Hij waarschuwt ook de kerk van vandaag: pas goed op u zelf! En Hij vraagt: u weet toch wel dat de zonde nog op de loer ligt?
Wij zien het om ons heen: criminaliteit, kortzichtigheid, natuurrampen, oorlog, ontucht, onwil… – u kunt het rijtje van trammelant en tragiek ongetwijfeld zonder moeite aanvullen.
En de vraag is: blijven wij op de Here vertrouwen, op Hem die zo machtig is dat Hij Zijn volk altijd en overal beschermen kan?

Die bekende woorden ‘Dan zullen zij weten dat Ik de HEERE ben’ hebben ook nog een andere betekenis.
Er zit ook troost in.
Want één ding is zeker: er komt een tijd dat alles en iedereen zal moeten erkennen dat onze God alle macht heeft, in de hemel en op de aarde.
Openbaring 6 spreekt daarover.
Leest u maar even mee. “En de koningen van de aarde, de groten, de rijken, de oversten over duizend, de machtigen en alle ​slaven​ en vrije mensen verborgen zich in de grotten en tussen de rotsen in de bergen. En zij zeiden tegen de bergen en de rotsen: Val op ons en verberg ons voor het aangezicht van Hem Die op de troon zit, en voor de toorn van het Lam. Want de grote dag van Zijn toorn is aangebroken en wie kan dan staande blijven?”.
Op die dag zal blijken dat de mensen die door de eeuwen heen Jezus Christus hebben gevolgd toch gelijk gehad hebben.
Op die dag zal blijken dat de trouwe kerkgangers van alle tijden het bij het rechte eind hebben gehad.
Op die dag zal blijken dat degenen die de God huns levens prijzen, biddend Hem hun dank bewijzen aan de goede kant staan[3].

In deze tijd hebben we te maken met een maatschappij waarin God zeker nog niet vergeten. Des zondags stromen er nog heel wat kerkgebouwen vol.
Maar naast het christelijke geloof zijn er nog talloze religieuze stromingen. Dergelijke religiositeit noemt Ezechiël afgoderij.
Dat moet je tegenwoordig uiteraard niet meer zeggen.

Ach – de wereld komt er nog wel achter.
Laten we ons in de kerk maar oefenen in de geloofszekerheid van Psalm 42:
“O mijn ziel, zozeer verslagen,
waarom bent u zo ontrust?
Hoop op God, uw heil zal dagen,
vind weer in zijn lof uw lust.
Ook al treft u smaad en spot,
uw verlosser is uw God.
Hoop op Hem, en zie naar boven
ik zal God, mijn God weer loven”[4].

Noten:
[1] Geciteerd van https://bijbel.eo.nl/inleiding-bijbelboeken/inleiding-op-ezechiel ; geraadpleegd op vrijdag 9 november 2018.
[2] Dit zijn regels uit Psalm 33:5 – berijmd; Gereformeerd Kerkboek-1986.
[3] De formulering van deze zin gaat terug op Psalm 42:5 – berijmd; Gereformeerd Kerkboek-1986.
[4] Psalm 42:7 – berijmd; Gereformeerd Kerkboek-1986.

Kiezen is dagelijks werk

De Here kiest mensen uit. En dat is maar goed ook. Als wij aan onszelf overgelaten waren werd het een puinhoop in de wereld. Dan vernietigden wij onszelf. Dan waren wij destructief bezig.

In de Nederlandse Geloofsbelijdenis staat het zo: “Wij geloven dat God, toen het hele geslacht van Adam door de zonde van de eerste mens in verderf en ondergang was gestort, bewezen heeft dat Hij barmhartig en rechtvaardig is. Barmhartig, doordat Hij diegenen uit dit verderf trekt en verlost, die Hij in zijn eeuwige en onveranderlijke raad uit louter genade verkoren heeft in Jezus Christus, onze Here, zonder ook maar enigszins hun werken in rekening te brengen. Rechtvaardig, doordat Hij de anderen laat in hun val en verderf, waarin zij zichzelf gestort hebben”[1].

De Here heeft mensen uitgekozen om bij Zijn volk te horen. Die mensen zijn, om zo te zeggen, van de vuilnisbelt afgehaald. Zij worden tot koninklijk niveau verheven!

Over dat volk heeft de oude profeet Samuël het in 1 Samuël 12: “Want de HEERE zal Zijn volk niet verlaten, omwille van Zijn grote Naam, omdat het de HEERE behaagd heeft u voor Hem tot een volk te maken”[2].

Samuël verplaatst ons naar de periode 1040-1000 voor Christus[3].
In de Bijbelboeken 1 en 2 Samuël lezen we achtereenvolgens
* de geschiedenis van de ark
* de geschiedenis van de opkomst van David
* de geschiedenis van de troonopvolging van David[4].

In 1 Samuël 12 maakt Samuël zijn terugtreden bekend. Dat terugtreden doet hij op verzoek van het volk.
In de afgelopen decennia heeft hij de Here gediend. In dat kader stond hij ten dienste van zijn volksgenoten. En eigenlijk is het dom van het volk om hun profeet af te serveren!
Waarom?
Antwoord: omdat het volk Israël een zichtbare koning wil hebben. Een koning met pracht en praal. Een koning met glorie en triomf. Het volk hééft al een Koning met pracht en praal: de Here Zelf! Jazeker, Hij is een Koning met glorie en triomf. Maar dát is een Koning die zij niet zien. Ontwaart u het probleem?
Samuël legt de volle verantwoordelijkheid voor alles wat er nu gebeurt bij het volk. Zijzelf zijn er de oorzaak van dat in het volk Israël de Here God steeds meer genegeerd gaat worden.
Daarop kruipt het volk een beetje in zijn schulp. De Here helemaal kwijtraken? Nee, dat kan de bedoeling toch niet wezen!
Samuël spreekt troostwoorden. Want voor wie zich van de Here afkeert is er altijd een weg terug. De Here is trouw. Hij laat het volk waarmee Hij een verbond sloot niet zakken. Hij geeft Zijn geliefde volk niet de bons!

De uitverkiezing is een kwestie van Gods genade. Als het aan de mensen lag werd het in deze wereld alras één grote bende!

Daarom is het eigenlijk geen wonder dat ónder dat artikel in de Nederlandse Geloofsbelijdenis dat over ‘de eeuwige uitverkiezing door God’ gaat, naar 1 Samuël 12 verwezen wordt.

Zeker –
dat Bijbelgedeelte laat ons zien dat door God uitverkoren mensen zich op geen manier kunnen laten voorstaan op het feit dat zij bij God horen. Van zichzelf hebben zij bij de voortduur de neiging de mens voorrang te geven boven de God van hemel en aarde.

Maar 1 Samuël 12 brengt ons eerst en vooral in de sfeer van het verbond dat God met Zijn kinderen gesloten heeft.
Het is de sfeer van Exodus 19: “Nu dan, als u nauwgezet Mijn stem gehoorzaamt en Mijn ​verbond​ in acht neemt, dan zult u uit alle volken Mijn persoonlijk eigendom zijn, want heel de aarde is van Mij. U dan, u zult voor Mij een koninkrijk van ​priesters​ en een ​heilig​ volk​ zijn”[5].
In 1 Samuël 7 blijkt dat Israël die verbondsstijl wel degelijk kent: “En het gebeurde vanaf de dag dat de ​ark​ in Kirjath-Jearim bleef, dat er veel dagen verliepen – het werden twintig jaren – en het hele huis van Israël wendde zich klagend tot de HEERE. Toen sprak ​Samuel​ tot het hele huis van Israël: Als u zich met uw hele ​hart​ tot de HEERE bekeert, doe dan de ​vreemde ​goden​ uit uw midden weg, ook de ​Astartes, richt uw ​hart​ op de HEERE en dien Hem alleen. Dan zal Hij u uit de hand van de Filistijnen redden. Daarop deden de Israëlieten de ​Baäls​ en de ​Astartes​ weg, en zij dienden de HEERE alleen”[6].
Maar in 1 Samuël 12 – dat is maar een paar hoofdstukken verder… – dringt de mens dus toch weer voor!

Misschien hebben we het idee dat de Israëlieten in 1 Samuël 12 een beetje dom zijn. Doorzien zij nu werkelijk niet wat zij aan het doen zijn? Is kortzichtigheid het overheersende kenmerk van Gods volk? Nou, dat doen wij in 2018 toch wel anders!

Met het ventileren van dergelijke opinies moeten wij maar voorzichtig wezen.
In het Oude Testament moeten de mensen kiezen.
Maar ook vandaag moet er gekozen worden. En met de komst van de sociale media is het aantal keuzemomenten exponentieel toegenomen. Sterker nog: wij krijgen er met z’n allen keuzestress van.
Al die keuzes maken de mensen moe. Zou het daarvan komen dat zovele kerkmensen het zozeer geteisterde hoofd in de schoot leggen? Zo van: nieuwlichterij is niet te keren en de theologen weten het toch beter…?

Ik zou zeggen: niet voor niets klinkt ook heden ten dage in Gods Woord nog steeds de oproep om te kiezen[7].
Denkt u maar aan:
* Deuteronomium 30: “Ik roep heden de hemel en de aarde tot getuigen tegen u: het leven en de dood heb ik u voorgehouden, de ​zegen​ en de ​vloek! Kies dan het leven, opdat u leeft, u en uw nageslacht”[8].
* Jozua 24: “Maar als het in uw ogen kwalijk is de HEERE te dienen, kies voor u heden wie u zult dienen: óf de ​goden​ die uw vaderen, die aan de overzijde van de rivier woonden, gediend hebben, óf de ​goden​ van de Amorieten, van wie u het land bewoont. Maar wat mij en mijn ​huis​ betreft, wij zullen de HEERE dienen!”[9].
* Psalm 84: “Want één dag in Uw voorhoven
is beter dan duizend elders;
ik verkoos liever te staan op de drempel van het ​huis​ van mijn God
dan lang te wonen in de ​tenten​ van de goddeloosheid”[10].
* Handelingen 2, op de eerste Pinksterdag: “Zij nu die zijn woord met vreugde aannamen, werden ​gedoopt; en ongeveer drieduizend zielen werden er op die dag aan hen toegevoegd”[11].
* Romeinen 6: “Maar God zij dank: u was wel ​slaaf​ van de ​zonde, maar nu bent u van harte gehoorzaam geworden aan het voorbeeld van de leer waaraan u overgegeven bent”[12].
* Hebreeën 5: “En toen Hij volmaakt was geworden, is Hij voor allen die Hem gehoorzamen, een oorzaak van eeuwige zaligheid geworden”[13].
* Openbaring 22: “En de Geest en de bruid zeggen: Kom! En laat hij die het hoort, zeggen: Kom! En laat hij die dorst heeft, komen; en laat hij die wil, het water des levens nemen, voor niets”[14].

De Goddelijke uitverkiezing betekent niet dat kerkmensen rustig in hun leunstoel kunnen blijven zitten.
Iedere dag moeten we nieuwe keuzes maken, op de weg achter de Heiland aan.

Iemand zegt: van keuzes maken word ik zo moe…
Een ander zegt: ik ben al zo oud, en ik weet het niet meer zo goed…
Welnu, de oude Samuël treedt in 1 Samuël 12 terug. Maar nee, hij gaat niet met emeritaat. Weet u wat hij in 1 Samuël 12 zegt? Hij stelt onder meer: “En wat mij betreft, er is bij mij geen sprake van dat ik tegen de HEERE zou zondigen door op te houden voor u te ​bidden; maar ik zal u de goede en juiste weg leren. Vrees alleen de HEERE, en dien Hem trouw met uw hele ​hart, want zie welke grote dingen Hij bij u gedaan heeft”[15].

Laten wij maar volharden in het geloof!
Dan kunnen wij rustig Psalm 64 zingen:
“Lof zij den HEER! Laat elk Hem vrezen
en spreken van zijn grote daad.
Oprechten mogen vroeg en laat
schuilen bij Hem en vrolijk wezen.
God zij geprezen”[16].

Noten:
[1] Nederlandse Geloofsbelijdenis, artikel 16.
[2] 1 Samuël 12:22.
[3] Zie hiervoor https://www.statenvertaling.net/tijdlijn.html ; geraadpleegd op donderdag 8 november 2018.
[4] Zie https://nl.wikipedia.org/wiki/1_en_2_Samuel ; geraadpleegd op donderdag 8 november 2018.
[5] Exodus 19:5 en 6 a.
[6] 1 Samuël 7:2, 3 en 4.
[7] In het onderstaande gebruik ik onder meer http://benikweluitverkoren.nl/brochure/online-lezen/zalig-worden-is-100-procent-genade-en-100-procent-onze-eigen-verantwoordelijkheid ; geraadpleegd op donderdag 8 november 2018.
[8] Deuteronomium 30:19.
[9] Jozua 24:15.
[10] Psalm 84:11.
[11] Handelingen 2:41.
[12] Romeinen 6:17.
[13] Hebreeën 5:9.
[14] Openbaring 22:17.
[15] 1 Samuël 12:23 en 24.
[16] Psalm 64:6 – berijmd; Gereformeerd Kerkboek-1986.

De spiegel voorgehouden

Asia Bibi: de naam van deze vrouw is allerwegen in het nieuws te horen[1].

De zaak is deze.
“De christelijke Asia Bibi werd acht jaar geleden in Pakistan ter dood veroordeeld wegens godslastering. Deze week sprak de hoogste rechter haar vrij. Maar een leven in vrijheid lijkt ver weg, nu extremistische leiders een prijs op haar hoofd hebben gezet.
De zaak begon voor Bibi in juni 2009. Op een snikhete zomerdag was ze op het land aan het werken. Volgens moslimvrouwen had ze water verontreinigd door als christen uit dezelfde kom te drinken als zij. Toen ze daar op werd aangesproken, zou ze de profeet Mohammed beledigd hebben. In het islamitische Pakistan is blasfemie een grote overtreding. (…). Zelf heeft Bibi altijd volgehouden onschuldig te zijn. De 54-jarige vrouw werd aangeklaagd en in 2010 als eerste vrouw ooit in Pakistan veroordeeld tot de doodstraf. Wereldwijd werd er toen met ongeloof gereageerd. Mensenrechten- en christelijke organisaties spraken hun afschuw uit. Twee opeenvolgende pausen, Benedictus XVI en Franciscus, spraken zich over de zaak uit, maar tevergeefs. In hoger beroep werd de eerdere uitspraak bekrachtigd. Deze week kwam daar dus toch verandering in. Het hooggerechtshof sprak haar vrij door een gebrek aan bewijs”[2].

Maar Asia Bibi is haar leven niet meer zeker.
Ook haar advocaat moest een goed heenkomen zoeken. Momenteel is hij in Nederland.

Het trefwoord in deze zaak is: vijandschap.
De duivel wil alle christenen vernietigen. Weg met hen!

Zo wordt ook de kerk in Nederland een spiegel voorgehouden. Dit gebeurt er als de mensheid afzakt van godsdienst naar afgoderij. Van irritatie komt men tot verbittering. Van wrijving komt men tot haat.

Het is genade van God dat Hij, om zo te zeggen, de door Hem geroepen kinderen op de rem zet.
Dat blijkt bijvoorbeeld in Galaten 5: “Want het vlees begeert tegen de Geest in, en de Geest tegen het vlees in; en die staan tegenover elkaar, zodat u niet doet wat u zou willen”[3].
Dat is een troostrijke tekst. Want het wordt duidelijk dat de Geest van God de innerlijke tweestrijd wint. De Heilige Geest van God is sterker dan alle satanische krachten bij elkaar!

In hoofdstuk 5 van de brief aan de Galaten wordt de tegenstelling in heldere lijnen getekend: “Het is bekend wat de werken van het vlees zijn, namelijk ​overspel, ​hoererij, ​onreinheid, losbandigheid, afgoderij, toverij, vijandschappen, ruzie, afgunst, woede-uitbarstingen, egoïsme, onenigheid, afwijkingen in de leer, jaloersheid, ​moord, dronkenschap, zwelgpartijen, en dergelijke; waarvan ik u voorzeg, zoals ik ook al eerder gezegd heb, dat wie zulke dingen doen, het ​Koninkrijk van God​ niet zullen beërven.
De vrucht van de Geest is echter: ​liefde, blijdschap, ​vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, geloof, zachtmoedigheid, zelfbeheersing”[4].

Nu kan men zeggen: het wordt nu wel heel dramatisch.
Inmiddels hebben we in en rondom de kerk nogal eens te maken met vijandbeelden, ruzie, woede-uitbarstingen en onenigheid.

Neem alleen maar De Gereformeerde Kerken in Nederland (DGK).
Wat is daar, sinds 2003, al veel heen en weer gepraat! Met een zekere regelmaat hoort men van onttrekkingen, of zelfs een uittocht van enkele tientallen leden. Natuurlijk, men hoort ook heel goede dingen. Maar men kan de oren niet afsluiten voor het gekrakeel dat soms te horen is. En nee, men kan niet om vijandige bejegening heen kijken.
En ik vraag: zou het kunnen zijn dat onchristelijk leven daarmee begint? We zullen er voor moeten waken dat het van kwaad tot erger gaat!

Het is heel goed voorstelbaar dat iemand zegt: dat gedoe in de kerk – hoe eindeloos dat soms ook lijken mag – is toch heel wat anders dan die vervolging en de bijbehorende ellende die Asia Bibi meemaakt? En dat is natuurlijk waar.
Maar laat ik u nu mogen herinneren aan een passage uit de Nederlandse Geloofsbelijdenis. Namelijk deze: “Wij geloven dat door de ongehoorzaamheid van Adam de erfzonde zich over heel het menselijk geslacht heeft verbreid. Zij is een verdorvenheid van de hele natuur en een erfelijk kwaad, waarmee zelfs de kleine kinderen in de moederschoot besmet zijn. Zij is namelijk de wortel waaruit allerlei zonden in de mens voortkomen. Daarom is ze zó gruwelijk en afzichtelijk voor God, dat zij reden genoeg is om het menselijk geslacht te veroordelen. Zelfs door de doop is zij niet geheel vernietigd of uitgeroeid, omdat de zonde altijd uit deze verdorvenheid ontspringt als opwellend water uit een giftige bron”[5].
Ziet u dat?
De zonde zit overal in.
In ons eigen hart.
En in de levens van al onze medemensen.
Wij kunnen er niet omheen.
Wij worden er pijnlijk mee geconfronteerd.
In het klein.
En in het groot.
Maar het komt allemaal uit één volkomen vervuilde bron!

Asia Bibi staat, geografisch bezien, tamelijk ver van ons af. De afstand tussen Groningen en de Pakistaanse stad Lahore bedraagt ruim 5800 kilometer[6][7]. Maar de afstand tussen Asia Bibi en wij wordt snel kleiner als wij beseffen dat wij allen te maken hebben met een tweekamp tussen de hemelse God en Diens tegenstander, de duivel.

Gods kinderen mogen verheugd zijn. Zelfs wanneer er sprake is van vervolging en andere rampspoed. Immers – zij horen bij de almachtige God. De God die eeuwig is, “niet te doorgronden, onzienlijk, onveranderlijk, oneindig, almachtig. Hij is volkomen wijs, rechtvaardig en goed, en een zeer overvloedige bron van al het goede”[8].
Laten wij dat maar op de juiste waarde schatten en voor Hem leven: blijmoedig, harmonieus en toegewijd!

Noten:
[1] Zie voor meer informatie over Asia Bibi https://nl.wikipedia.org/wiki/Zaak-Asia_Bibi ; geraadpleegd op dinsdag 6 november 2018.
[2] Zie https://nos.nl/artikel/2257899-vrijgesproken-maar-asia-bibi-moet-altijd-over-haar-schouder-blijven-kijken.html ; geraadpleegd op maandag 5 november 2018.
[3] Galaten 5:17.
[4] Galaten 5:19-22.
[5] Nederlandse Geloofsbelijdenis, artikel 15.
[6] Asia Bibi komt uit Ittanwali, een dorp in de Pakistaanse provincie Punjab. Lahore is de hoofdstad van de provincie Punjab.
[7] Zie voor de berekening van de afstand https://nl.afstand.org/Groningen/Lahore ; geraadpleegd op dinsdag 6 november 2018.
[8] Nederlandse Geloofsbelijdenis, artikel 1.

Triomfteken in Sardes

“Wie overwint, zal bekleed worden met witte ​kleren​ en Ik zal zijn naam beslist niet uitwissen uit het ​boek​ des levens, maar Ik zal zijn naam belijden voor Mijn Vader en voor Zijn ​engelen”.
Dat zijn woorden uit Openbaring 3[1]. En wel uit de brief aan de gemeente in Sardes[2].

Dat brengt ons in Klein-Azië, het westelijke schiereiland van Azië; tegenwoordig is voor dat gebied de naam Anatolië meer gangbaar[3].
Sardes was de hoofdstad van Lydië, een koninkrijk in Klein-Azië.
De naam Sardes betekent ‘vernieuwing’.
Een encyclopedie leert ons: “Sardis lag enkele tientallen kilometers landinwaarts van de Middellandse Zee in wat nu West-Turkije is, ongeveer 10 km ten westen van Salihli bij het tegenwoordige dorpje Sart. Het lag aan de voet van de berg Tmolos in de vruchtbare vlakte van de Hermosrivier, in de vallei van de Pactolosrivier”.
Sardes was een welvarende stad. “Alle karavanen en handelaars passeerden langs dit strategische knooppunt en zo werd Sardis dan ook al gauw een stad waar Griekse en Oosterse rijkdom overvloedig aanwezig was. Ook de wol- en tapijtverfindustrie die in de stad gelegen was, vormde een bron van grote rijkdom. Maar de belangrijkste oorzaak van de mythische rijkdom was waarschijnlijk de Pactolosrivier, die erg rijk was van goud”.
Iemand schrijft: “Sardes was de residentie van de schatrijke Croesus, koning van Lydië. De inwoners stonden bekend om hun weelde, verworven door veroveringen, akkerbouw en handel (wollen stoffen, textiel, tapijten, parfums en zalven). Het was in de Romeinse tijd een zeer uitgebreide stad met waterleiding, thermen, een stadion en een theater. De belangrijkste verkeersweg van Asia liep als een marmeren straat dwars door de stad. Twee edelstenen uit de mijnen danken de naam aan de stad: sardion en sardonyx. Het huidige Sart is een arm dorpje”.
De stad was een belangrijk knooppunt van handel en administratie. Over Sardes schreef ik al eens: “Sardes, de westelijke hoofdstad van de Perzische rijken, herbergde de koninklijke archieven”[4]. Ze wisten in Sardes dus wel het een en ander van accurate archivering!

Wat betekent de tekst uit Openbaring 3 waarmee dit artikel begint?
Die betekent niet dat christenen die zondigen uit het boek van het leven worden weggestreept. Zo van: als jij er een puinhoop van maakt, dan kun je die vermelding in Mijn boek wel vergeten.
Nee, God zegt: wat Ik heb geschreven, dat heb Ik geschreven!
In Openbaring 3 staat een belofte, die geadresseerd is aan de overwinnaars: de mensen die gered zijn door het bloed van het Lam.
Die belofte is: als uw naam er eenmaal staat, dan blijft die ook staan[5].

Ten diepste gaat Openbaring 3 dus over Gods trouw.
Wie overwint, zal witte kleren aan krijgen.
Dat is een beeld dat in een stad met wol- en verfindustrie ongetwijfeld velen aangesproken heeft.

De kleur wit komen we in de Openbaring van Johannes vaker tegen.
Laten we elkaar wijzen op Openbaring 1: “En te midden van de zeven kandelaren zag ik Iemand Die op de Zoon des mensen leek, gekleed in een gewaad tot op de voeten, en op de borst omgord met een gouden ​gordel; en Zijn hoofd en haar waren wit, als witte wol, als sneeuw, en Zijn ogen waren als een vuurvlam…”[6].
Die witte kleren maken het duidelijk: wie witte kleren draagt, hoort bij de Heiland. De overwinnaars dragen het uniform van de triomf.

Wij kunnen ook enkele woorden lezen uit Openbaring 2: “Wie oren heeft, laat hij horen wat de Geest tegen de ​gemeenten​ zegt. Aan wie overwint, zal Ik van het verborgen manna te eten geven, en Ik zal hem een witte steen geven met op die steen een nieuwe naam geschreven, die niemand kent dan wie hem ontvangt”[7].
De kleur wit duidt, om zo te zeggen, op het toppunt van vernieuwing. Er komt een nieuw begin. Met een nieuwe naam en een nieuwe identiteit.

In Openbaring 7 worden de witte kleren de kleding van een spreekkoor.
Leest u maar mee: “Hierna zag ik en zie, een grote menigte, die niemand tellen kon, uit alle naties, ​stammen, volken en talen, stond vóór de troon en vóór het Lam, bekleed met witte gewaden en palmtakken in hun hand. En zij riepen met een luide stem: De zaligheid is van onze God, Die op de troon zit, en van het Lam!”[8].
Witte kleren spreken dus van glorie. Van victorie dus.

Witte kleding – dat is het uniform van de eindstrijd.
Dat blijkt uit Openbaring 19: “…ik zag de hemel geopend, en zie, een wit paard, en Hij Die daarop zat, werd getrouw en waarachtig genoemd. En Hij oordeelt en voert ​oorlog​ in ​gerechtigheid”[9].
En:
“En Hij was bekleed met een in bloed gedoopt ​bovenkleed, en Zijn Naam luidt: Het Woord van God. En de legers in de hemel volgden Hem op witte paarden, gekleed in fijn ​linnen, wit en smetteloos”[10].
Die witte kleding maakt bij voorbaat duidelijk wat de uitslag van de eindstrijd is: de overwinning genaakt!

Wij leven in de westerse wereld.
En zeker een natie als Nederland seculariseert in vrij snel tempo.
Je zou zeggen: wordt het nog wel wat de Gereformeerden in Nederland?
Welnu – God zegt: wat Ik heb geschreven, dat heb Ik geschreven!
In Openbaring 3 staat een belofte, die geadresseerd is aan de overwinnaars: de mensen die gered zijn door het bloed van het Lam.
Het is vast en zeker: als uw naam eenmaal in het boek van het leven staat, wordt die nimmermeer doorgestreept!

Noten:
[1] Openbaring 3:5.
[2] Men spelt ook wel: Sardis.
[3] In het onderstaande gebruik ik https://nl.wikipedia.org/wiki/Sardis_(Lydië) , https://nl.wikipedia.org/wiki/Anatolië en https://www.holyhome.nl/bijbelstudie-408.html ; geraadpleegd op zaterdag 3 november 2018.
[4] Geciteerd uit mijn artikel ‘In het boek genoteerd’, hier gepubliceerd op dinsdag 17 september 2013. Te vinden op https://bderoos.wordpress.com/2013/09/17/in-het-boek-genoteerd/ .
[5] Zie hierover ook https://www.gotquestions.org/Nederlands/schrappen-boek-leven.html ; geraadpleegd op zaterdag 3 november 2018.
[6] Openbaring 1:13 en 14.
[7] Openbaring 2:17.
[8] Openbaring 7:9 en 10.
[9] Openbaring 19:11.
[10] Openbaring 19:13 en 14.